,, Tajemna historia '' jest debiutem literackim Donny Tartt, która powstawała przez około 10 lat. Krytycy piszą o niej, że jest dynamiczna, intelektualna i napisana z ogromną dyscypliną. Ja powiem jedno, że nie powinniśmy się do niej zniechęcać ze względu na rozmiary(liczy sobie ponad 600 stron), gdyż warta jest uwagi z powodu problematyki i osadzenia w tradycji literackiej. Trudno właściwie określić jej gatunek, gdyż obok treści obyczajowych łączy w sobie klimat sensacji i grozy, a motywację bohaterów prezentuje ze znawstwem psychologicznym. Oprócz tego treści zawarte w książce ze względu na myśli filozoficzne i wstawki literackie z różnych dzieł filozofów i twórców literatury. Ta aluzyjność do dzieł poprzedników wzbogaca niezmiernie powieść i każe ją rozpatrywać na wielu płaszczyznach.
Jeżeli chodzi o fabułę to skupia się ona na doznaniach i przeżyciach nieprzeciętnego Richarda Papen, który poszukiwał środowiska, w którym poczułby się dobrze. Nie znajdując zrozumienia w domu rodzinnym, podjął studia medyczne, które też nie zaspokoiły jego potrzeb, aż dostał się do ekskluzywnego college'u w Nowej Anglii. Tam z niemałym trudem został przyjęty do grona studentów filologii klasycznej, nad którymi pieczę sprawował charyzmatyczny Julia Morrow. Bohater początkowo podziwiał grono uczniów legendarnego wykładowcy, ich fascynację starożytnością. Nie do końca był wtajemniczony w eksperymenty grupy. Dopiero gdy doszło do morderstwa i to nie jednego, Richard uzmysłowił sobie złożoność i problematyczność działań studentów.
W powieści jest też odmalowany ,, zwykły świat studencki'', w którym : narkotyki, papierosy, alkohol, imprezy i dyskusje do białego rana odgrywają dużą rolę, ale to widocznie było niewystarczające dla małej grupy studentów filologii klasycznej. W niewyjaśnionych okolicznościach ( być może w ekstazie) dopuścili się zbrodni. Później należało zabić przypadkowego powiernika tajemnicy.
Powieść jest nie tylko synkretyczna gatunkowo, lecz także wyraźnie odwołuje się do,, Zbrodni i kary'' F. Dostojewskiego. Widoczne to jest w cytatach jak i konstrukcji powieści, w której na wstępie dowiadujemy się o zbrodni, która ma tajemną historię i jest tak niesamowita, że nie można o niej zapomnieć:
,, Kiedyś jak przypuszczam, niosłem w sobie różne historie, ale teraz nie mam już innych. Nie będę w stanie opowiedzieć żadnej historii- oprócz tej jednej.''
Autorka mistrzowsko buduje postaci powieści i niemniej ciekawie kreuje skomplikowane relacje między nimi. Świat emocji bohaterów jest bardzo bogaty i niejednoznaczny, trudny. Tajemna w powieści jest nie tylko historia zbrodni. Tajemny jest człowiek. Sam w sobie. I człowiek wobec drugiego człowieka.
Aleksandra Sobkiewicz
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz